Từ xa xưa, cây đuôi chuột được biết đến như một loại thần dược. Bởi những công dụng đặc biệt của nó trong hầu hết các bài thuốc quý được lưu truyền trong dân gian cho đến những nghiên cứu khoa học. Tại Việt Nam không khó để bắt gặp hình ảnh những bụi cây đuôi chuột xanh tốt. Với những giá trị mà loại cây này mang lại thực sự rất hữu ích. Bài viết hôm nay chúng ta cùng đi tìm hiểu chi tiết về loại cây này nhé!
Vài nét về cây đuôi chuột
Trước khi đi vào tìm hiểu sâu những bài thuốc được bào chế từ cây đuôi chuột cũng như cách sử dụng ra làm sao. Trước hết bạn cần phải biết về nguồn gốc, đặc tính cũng như đặc điểm nhận biết của loài cây này. Tất cả sẽ được bật mí ngay sau đây:
Nguồn gốc
Trong khoa học cây đuôi chuột có tên gọi là Stachytarpheta jamaicensis. Loại cây này có nguồn gốc từ một số nước có khí hậu nhiệt đới như vùng Châu Mỹ. Dần về sau loại cây này được phân bố rộng rãi cho nên có mặt hầu hết trên thế giới từ Châu Á, Châu Úc, Châu Phi…
Đặc biệt tại Việt Nam quốc gia có điều kiện khí hậu nóng ẩm, cho nên đã trở thành một nơi sinh sống lý tưởng của cây đuôi chuột. Bằng chứng là cây phát triển rất mạnh, người dân có thể dễ dàng bắt gặp chúng ở mọi ngóc ngách, bụi cây, ven đường, góc vườn…Ngoài tên cây đuôi chuột, nó còn được gọi với những cái tên thú vị khác như là cây mạch lạc, cây bôn bôn, cây đũa bếp, cây đuôi lươn…
Cây đuôi chuột có đặc tính gì?
Về đặc tính, họ cây đuôi chuột có tình hàn, vị khá là đắng cho nên loài cây này được các chuyên gia nghiên cứu để sử dụng trong các bài thuốc điều trị nhiều căn bệnh rất hữu hiệu. Ngoài ra, cây này bao gồm các thành phần hóa học như thân và lá chứa chất Tarphetamin cùng Dopamine. Bộ phận rễ cây chứa chất acid chlorogenic và tannin, còn toàn thân chứa glycosidic.
Cách nhận biết cây đuôi chuột
Cây đuôi chuột thuộc họ cỏ roi ngựa với thân thảo và sống lâu năm. Chúng có chiều cao khoảng từ 2 đến 3 mét và mọc thành những bụi rậm tại những nơi có điều kiện phát triển. Lá của cây rậm rạp có độ dài từ 3 đến 7cm, phiến lá rộng 2 đến 4cm đặc biệt dễ nhận dạng với mép răng cưa, thân cây mang màu lục tín với các cành mọc xung quanh.
Khi đến mùa quả, cây sẽ có dấu hiệu lụi tàn đặc biệt cây đuôi chuột cho quả có kích thước dài, nang cũng như hoa cây mọc từng chùm dài tầm 25cm mang sắc tím nổi bật. Hoa và quả của loại cây này thường xuất hiện vào tháng 4 đến tháng 6 hàng năm.
Thu hoạch và chế biến cây đuôi chuột
Nếu như một số cây thảo dược khác chỉ dùng được rễ hoặc củ hay lá thì tất cả các bộ phận của cây đuôi chuột đều có thể sử dụng. Với những thành phần và công dụng khác nhau phù hợp với những bài thuốc riêng. Tất cả các bộ phận từ hoa, lá, rễ, thân đều được dùng để sơ chế thành những bài thuốc biệt dược chữa bệnh.
Khi thu hoặc về, cây đuôi chuột được rửa sạch đất, bụi đồng thời loại bỏ hết các bộ phận đã bị hỏng. Tiếp theo người ta sẽ phơi nắng cho cây khô lại, hoặc có thể sao lên để khi dùng sẽ có mùi thơm thảo dược cực kỳ dễ chịu. Qua đây chúng ta có thể nhận thấy để thu hoạch và chế biến cây đuôi chuột rất đơn giản không hề phức tạp như một số người vẫn thường nghĩ.
Công dụng của cây đuôi chuột là gì?
Như đã nói, cây chuột hoa tím có vị đắng, tính hàn và theo đông y thì nó có tác dụng thanh nhiệt giải độc, trị mụn nhọt, nóng trong, chữa tiêu chảy, bổ máu, viêm khớp…Điều này đông y thế giới cũng đã áp dụng và cho phản hồi tốt, cụ thể như:
- Người dân Brazil đã sử dụng cây đuôi chuột trị mụn nhọt, thấp khớp, loét da
- Người Châu Phi dùng loại cây này để điều trị thông qua các bài thuốc chữa kiết lỵ, tiêu chảy, sốt
- Người Trung Quốc dã ứng dụng thành công cây đuôi chuột trong điều chế các bài thuốc lành tính điều trị bệnh rắn cắn, trị sỏi tiết niệu, nóng gan…
Đặc biệt hơn nữa loại cây này được lưu truyền trong nhân gian là khi kết hợp với cây mạch lạc sẽ tạo ra một vị thuốc chữa được bệnh hở van tim. Bằng những chiếc lá đuôi chuột đơn giản con gái dùng 9 ngày, con trai dùng 7 ngày duy trì sử dụng thường xuyên đều đặn sẽ cho hiệu quả diệu kỳ. Tuy nhiên, với công dụng này cũng cần tham khảo ý kiến của các bác sĩ một cách cẩn thận.
Chưa hết, tác dụng của cây đuôi chuột trong việc điều trị bệnh ho, cảm lạnh, viêm họng, viêm đường tiết niệu…Trong y học hiện đại, việc ứng dụng các công nghệ máy móc tiên tiến cho nên các cây đuôi chuột được tinh chế đặc biệt. Từng bộ phận sẽ mang đến những tinh chất, những vị thuốc vô cùng quý giá như:
- Cây đuôi chuột có tác dụng gì? Tinh chất cao có trong cây đuôi chuột có công dụng đặc biệt cực kỳ quý báu vì sau nhất nhiều công đoạn chế biến thì mới cho ra một lượng cao thành phẩm. Nó có công dụng thư giãn, giảm đau, giảm thân nhiệt, giảm nóng
- Một phát hiện mới của cây đuôi chuột là cao Ethyl acetate với mùi hương đặc biệt kết hợp cùng tính chất hóa học. Cho nên đã trở thành một loại tinh chất với tác dụng chính là hạn chế sự phát triển của bọ gậy, ấu trùng và muỗi sinh sôi
- Công dụng tiếp theo của cây đuôi chuột là lá và thân cây sau khi trải qua nhiều khâu chế biến nghiêm ngặt cùng quá trình nghiên cứu kỹ lưỡng đã cho ra đời cao Ethanol. Tác dụng là hạn chế các biến chứng của bệnh tim, giảm đau thắt lồng ngực, tăng cường tuần hoàn máu tim, xua tan tình trạng mệt mỏi, thiếu sức và hụt hơi
- Tinh dầu được chiết xuất từ cây đuôi chuột sau khi được tinh chế với số lượng lớn có công dụng làm ổn định lượng đường trong máu, giúp hạ huyết áp, trị tiểu đường, cực kỳ tốt cho những bệnh nhân bị huyết áp
- Các thành phần có trong cây đuôi chuột có công dụng đào thải các chất độc trong gan giúp ổn định men gan và hạ men gan hữu hiệu
- Các hoạt chất như tannin, saponin, flavonoid giảm sưng và viêm cấp mãn tính giúp người dùng ngăn ngừa nhiễm khuẩn. Đồng thời có công dụng phòng chống mụn nhọt, vi khuẩn, mẩn ngứa và nóng trong cực kỳ tốt
Qua tất cả những công dụng của cây đuôi chuột mà chúng mình đã liệt kê ra ở trên, bạn đọc có thể nhận thấy dòng cây này đều có thể điều trị từ tây y sang đông y. Tất cả những vị thuốc đó đều có cơ sở và được nghiên cứu một cách sâu rộng về các hoạt chất có trong cây đuôi chuột. Từ đó bệnh tình thuyên giảm, an toàn cho bệnh nhân.
Cây đuôi chuột trị bệnh gì?
Cây đuôi chuột chữa bệnh gì? Hiện nay, cây đuôi chuột đã được đông đảo người dân biết đến và tận dụng loại dược liệu này để điều trị, hỗ trợ cải thiện một số bệnh lý như:
- Viêm hầu
- Cảm lạnh
- Ho
- Viêm thấp khớp
- Tiêu chảy, lỵ
- Tiểu đường
- Dạ dày
- Nhiễm trùng đường tiết niệu
- Viêm kết mạc cấp
- …
Cách sử dụng cây đuôi chuột đem lại hiệu quả bất ngờ
Hiện nay cây đuôi chuột thường được dùng bằng cách sắc lên có liều lượng trung bình từ 15 đến 30 gram/ ngày. Ngoài ra loại cây này còn được sử dụng để điều trị tại chỗ nếu bệnh nhân gặp phải các tình trạng như là bị chấn thương mô mềm, bệnh ngoài da.
Tham khảo các bài thuốc chữa bệnh từ cây đuôi chuột
Sau khi đã tìm kiểu rất kỹ về cây đuôi chuột với nguồn gốc, thành phần, công dụng…Sau đây chúng mình sẽ bật mí đến bạn cách tự điều chế một vài bài thuốc từ cây cực kỳ đơn giản, hiệu quả mang lại cao cho cuộc sống.
Bài thuốc chữa viêm da mụn nhọt
Nguyên liệu chuẩn bị:
- Cây đuôi chuột: 90 gram
- Ngưu tất: 60 gram
- Bọ nắm: 60 gram
Cách thực hiện:
- Bước 1: Trước hết bạn cần mang tất cả những nguyên liệu ní trên rửa sạch sau đó để ráo nước
- Bước 2: Tiếp theo bạn hãy cho các loại dược liệu đã khô ráo vào cối và giã nát chúng
- Bước 3: Trước khi bôi thuốc lên da, bạn cần vệ sinh da vùng da cần điều trị thật sạch sẽ
- Bước 4: Cuối cùng hãy đắp hỗn hợp một cách trực tiếp lên da, hãy thực hiện phương pháp này mỗi ngày sẽ giúp tình trạng bệnh lý của bạn được cải thiện
Bài thuốc chữa bầm tím, đau nhức do chấn thương
Nguyên liệu chuẩn bị:
- Cỏ đuôi ngựa: 70 gram
- Cây cứt lợn: 70 gram
- Cây đuôi chuột: 100 gram
Cách thực hiện:
- Bước 1: Đầu tiên bạn cần rửa sạch tất cả các loại cây nói trên, rồi ngâm một lúc với nước muối pha loãng tầm 15 – 20 phút
- Bước 2: Sau bước 1 hãy vớt chúng ra để ráo và cho tất cả vaod cối để giã nát rồi đắp trực tiếp lên khu vực cần điều trị
- Bước 3: Hãy sử dụng băng gạc y tế để có định nếu như chỗ cần điều trị là chân, tay tránh thuốc rơi ra khi di chuyển
- Bước 4: Sử dụng đều đặn, lưu ý mỗi ngày hãy thay băng đều đặn 1 lần
Bài thuốc trị khí hư, bạch đới
Nguyên liệu chuẩn bị:
- Rễ cây đuôi chuột: 40 gram
- Bạch đồng nữ: 20 gram
- Bạch thau: 20 gram
Cách thực hiện:
- Bước 1: Trước hết bạn hãy mang tất cả nguyên liệu đi ngâm rửa với nước muối pha loãng tầm 15 đến 20 phút
- Bước 2: Sau khi ngâm rửa xong hãy cho chúng vào ấm chuyên dụng chuyên dùng để sắc thuốc với 700ml nước lọc
- Bước 3: Đun sôi với lửa nhỏ cho đến khi quan sát thấy còn 300ml nước thuốc thì tắt bếp
- Bước 4: Hãy chia phần thuốc vừa nấu thành 2 đến 3 lần và dùng hết trong một ngày. Mỗi ngày sắc và uống 1 thang, kiên trì cho đến khi nhận thấy các triệu chứng thuyên giảm dần
Bài thuốc chữa đau nhức, tê bì chân tay do thấp khớp
Nguyên liệu chuẩn bị:
- Cây đuôi chuột: 40 gram
- Hạt gấc: 10 hạt
- Thương nhĩ tử: 10 gram
- Dây đau xương: 10 gram
Cách thực hiện:
- Bước 1: Để có thể làm được vị thuốc trước hết bạn cần mang tất cả những dược liệu trên đi rửa sạch với nước muối
- Bước 2: Cho tất cả vào ấm sắc thuốc cùng lượng nước vừa đủ
- Bước 3: Sau khi trắc xong hãy chia nước thuốc thành 2 – 3 lần và tốt nhất là dùng hết trong ngày
Đối với những tình trạng bệnh như sưng viêm, đau nhức nghiêm trọng bạn có thể kết hợp với bài thuốc đắp thêm lá của cây đuôi chuột bằng cách giã nát mang đi sao nóng rồi đắp trực tiếp lên vị trí cần điều trị.
Bài thuốc chữa viêm đường tiết niệu từ cây đuôi chuột
Nguyên liệu chuẩn bị:
- Cây đuôi chuột: 40 gram
- Kim ngân hoa: 10 gram
- Dây bòng bong: 30 gram
- Cây mã đề: 30 gram
Cách thực hiện:
- Bước 1: Mang tất cả nguyên liệu đi rửa sạch và để ráo nước
- Bước 2: Tiếp theo là bỏ tất cả chúng vào ấm sắc thuốc chuyên dụng với lượng nước vừa đủ
- Bước 3: Đun nhỏ lửa, sau khi sôi và còn 1/3 nước thì tắt bếp
- Bước 4: Chia thuốc thành nhiều phần và sử dụng hết trong một ngày. Sử dụng đều đặn cho đến khi bệnh tình thuyên giảm hẳn
Bài thuốc chữa giun ở trẻ nhỏ từ cây đuôi chuột
Nguyên liệu chuẩn bị:
- Rễ cây đuôi chuột: 200 gram
Cách thực hiện:
- Bước 1: Rửa sạch rễ cây với nước muối tầm 14 đến 20 phút nhằm loại bỏ bụi bẩn và vi khuẩn
- Bước 2: Sau khi rễ cây đã khô ráo hãy mang đi ép và lấy nước cho trẻ uống, mỗi ngày chỉ dùng đúng 1 lần, sử dụng đều đặn cho đến khi trẻ hết đau bụng. Có thể thấy đây cũng là một loại thuốc tẩy giun hiệu quả bạn ghi nhớ để chăm sóc bé tốt hơn.
Bài thuốc chữa bệnh tiểu đường
Nguyên liệu chuẩn bị:
- Lá và ngọn cây đuôi chuột: 30 gram
Cách thực hiện:
- Bước 1: Ngâm rửa ngọn cây và lá với nước với nước muối pha loãng nhằm loại bỏ các tạp chất gây hại
- Bước 2: Sau đó cho tất cả chúng vào cốc và hãm với nước nóng từ 10 – 15 phút
- Bước 3: Dùng thau nước trà, sử dụng phương pháp này đều đặn mỗi ngày để bệnh tình thuyên giảm
Bài thuốc chữa bệnh lậu, phụ nữ vừa bị sảy thai
Nguyên liệu chuẩn bị:
- Rễ cây đuôi chuột: 90 gram
Cách thực hiện:
- Bước 1: Rửa sạch rễ cây với nước muối pha loãng tầm 15 phút
- Bước 2: Cho dược liệu vào ấm sắc chuyên dụng cùng lượng nước vừa đủ
- Bước 3: Đun nhỏ lửa đến khi sôi và còn 1/3 nước thì tắt bếp. Hãy chia thuốc thành 2 – 3 phần và dùng hết trong ngày. Cần kiên trì sử dụng đều đặn để điều trị bệnh hiệu quả
Bài thuốc chữa viêm hầu họng
Nguyên liệu chuẩn bị:
- Cây đuôi chuột tươi: Khoảng 1 nắm tay
Cách thực hiện:
- Bước 1: Mang cây đuôi chuột đi rửa sạch rồi ngâm với nước muối được pha loãng tầm 15 phút để loại bỏ hết vi khuẩn
- Bước 2: Sau khi dược liệu đã khô ráo cho chúng vào cối rồi cho thêm một ít đường
- Bước 3: Tiến hành giã nát và cuối cùng là ngậm trong miệng khoảng 10 phút
Bài thuốc chữa bệnh vàng da, sốt do gan
Nguyên liệu chuẩn bị:
- Cây đuôi chuột: 40 gram
- Cây rau má: 40 gram
- Rau diếp cá: 40 gram
- Cây chó đẻ: 40 gram
Cách thực hiện:
- Bước 1: Đầu tiên bạn cần đem tất cả nguyên liệu ngâm rửa sạch với nước muối pha loãng tầm 15 phút
- Bước 2: Hãy cho chúng vào ấm sắc cùng lượng nước vừa đủ
- Bước 3: Sau khi sôi tầm 10 – 15 phút thì tắt bếp và chia thuốc thành nhiều phần bằng nhau và sử dụng hết trong một ngày. Áp dụng đều đặn mỗi ngày để cải thiện tình trạng bệnh lý
Một số lưu ý khi sử dụng cây đuôi chuột an toàn
Cây đuôi chuột có độc hại không? Để đảm bảo độ an toàn cũng như cho hiệu quả rõ rệt trong suốt quá trình sử dụng cây đuôi chuột để điều trị bệnh. Chúng ta cần lưu ý và tuân thủ một vài vấn đề quan trọng như sau:
- Phụ nữ đang trong thời kỳ mang thai hoặc cho con bú với trẻ sơ sinh tuyệt đối không được dùng cây đuôi chuột. Vì một số thành phần trong dược liệu sẽ gây ra các tác dụng phụ ảnh hưởng đến sức khỏe và kết quả điều trị
- Đối với những bệnh nhân đang mắc phải một số vấn đề về sức khỏe như huyết áp thấp…trước khi dùng cây đuôi chuột cần phải tham khảo ý kiến của các bác sĩ có chuyên môn rồi mới được sử dụng hay không
- Người dùng cần tuân thủ liều lượng theo các hướng dẫn chuyên khoa, tuyệt đối không lạm dụng cây đuôi chuột nếu không sẽ phản tác dụng, gây hại cho sức khỏe
- Vì cây đuôi chuột có tính hàn cho nên bạn cần lưu ý nếu sử dụng trong thời gian dài, nhất là đối với những người có thể trạng hư hàn hãy đến gặp bác sĩ để được tư vấn và hướng dẫn cụ thể
- Nếu trong quá trình sử dụng các bài thuốc từ cây đuôi chuột xuất hiện những dấu hiệu bất thường như mẩn ngứa, nổi mề đay, mệt mỏi, khó chịu, buồn nôn…nhanh chóng đến cơ sở y tế và bệnh viện để thăm khám điều trị kịp thời
- Cuối cùng là những bài thuốc từ cây đuôi chuột chỉ mang tác dụng hỗ trợ điều trị bệnh chứ không thể thay thế các phương pháp điều trị chuyên sâu của các bác sĩ. Chính vì vậy mà người bệnh không được phụ thuộc vào các biện pháp này
Xem thêm: Nước uống giải rượu loại nào tốt? Cách làm nước uống giải rượu hiệu quả tại nhà
Mua cây đuôi chuột ở đâu?
Cây cỏ đuôi chuột mua ở đâu? Ở những vùng nông thôn thì rất dễ để tìm thấy các bụi cây đuôi chuột. Thế nhưng trái lại ở thành phố cây đuôi chuột cực kỳ hiếm. Nếu muốn sử dụng để làm thuốc bạn có thể đến các hiệu thuốc bắc trong chợ để tìm mua. Ngoài ra, ngày nay dược liệu này cũng đã được đăng bán trên các trang mạng như Lazada, Shopee, Tiki…chỉ cần một click chuột là vài hôm sau hàng đã được giao tận nhà.
Kết luận
Bài viết hôm nay chúng mình đã mang đến cho bạn những thông tin chi tiết về cây đuôi chuột, những công dụng, thành phần và đặc biệt là các bài thuốc chữa bệnh cùng một số lưu ý quan trọng. Mặc dù vậy tất cả đều mang tính chất tham khảo cũng như hiệu quả hay không còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố.
Qua đây chúng ta cũng biết được cây đuôi chuột là một loại thảo dược quý cần được nhân giống về sau. Hy vọng bạn sẽ có được những phương thuốc điều trị hiệu quả, an toàn nhất để cải thiện sức khỏe nhé.