Cúng đầy tháng cho bé gái là một truyền thống tín ngưỡng lâu đời của người Việt, với hy vọng bé sẽ lớn lên khỏe mạnh nhất. Vậy bài cúng đầy tháng cho bé gái thường được áp dụng như thế nào? Tất cả những nội dung ba mẹ đang cần đều sẽ có trong bài viết dưới đây của chúng mình.
Nguồn gốc bài cúng đầy tháng cho bé gái
Từ xa xưa ông bà tổ tiên chúng ta đã có phong tục cúng đầy tháng hay còn gọi là cúng mụ cho các em bé mới sinh. Và hình thức này vẫn được con cháu nhiều đời duy trì cho đến ngày hôm nay. Mặc dù cách cúng đầy tháng cho bé đã có những sự thay đổi nhất định nhưng vẫn dựa trên những quan niệm trước kia của ông cha.
Việc cúng đầy tháng cho bé được hiểu là một nghi thức để thông báo, báo cáo cho ông bà tổ tiên, dòng họ về sự có mặt của một thành viên mới trong gia đình của mình. Ngoài ra bài cúng này còn mang một ý nghĩa sâu xa hơn là buổi lễ để cảm tạ các bà mụ, bà chúa hay Đức Ông – là những người theo quan niệm dân gian đã tạo ra hình hài của những đứa trẻ và nuôi dưỡng chúng khỏe mạnh cho đến khi ra đời, bước qua 1 tháng đầu tiên.
Không chỉ vậy các buổi cúng đầy tháng cho bé hiện nay còn mang đến ý nghĩa là lời cầu chúc của gia đình dành cho các bé, mong các bé sẽ luôn gặp được những điều may mắn, tốt đẹp trong cuộc sống. Ba mẹ thì mong muốn con cái của mình sẽ luôn được khỏe mạnh, lớn lên thật vui vẻ.
Theo đó có thể thấy các bài cúng đầy tháng cho bé gái hiện nay sẽ có những sự thay đổi nhất định tùy theo từng vùng miền, gia đình hay thậm chí là theo từng thời điểm khác nhau. Các bài cúng và lễ vật sẽ có sự thay đổi nhất định để đảm bảo phù hợp nhất với mong muốn, quan niệm của mỗi gia đình.
Nếu như ba mẹ vẫn còn đang băn khoăn về các nghi thức, bài cúng cũng như các lễ vật cần chuẩn bị trong ngày cúng đầy tháng của bé thì có thể tham khảo ngay các nội dung dưới đây.
Thời gian làm lễ cúng đầy tháng cho bé gái khi nào?
Đúng như tên gọi lễ cúng đầy tháng, ba mẹ sẽ phải tổ chức cho các bé vào cột mốc bé chào đời được trò 1 tháng để có thể cầu may mắn, sức khỏe cho các bé trong quãng đường phát triển đầu đời của các bé. Tuy nhiên cũng có quan niệm dân gian cho rằng “trai sụt một, gái sụt hai” nên với bé gái, các ba mẹ nên làm đầy tháng cho bé trước 2 ngày là đúng nhất và thường là phải chọn theo ngày sinh âm của bé.
Ví dụ: Nếu bé gái nhà bạn sinh ngày 28/3 âm lịch thì ngày làm đầy tháng đúng nhất cho các bé sẽ là ngày 26/4 âm lịch. Giờ thực hiện nghi lễ cúng đầy tháng thường sẽ là vào buổi sáng sớm hoặc chiều tối là thích hợp nhất.
Lễ vật cúng đầy tháng cho bé gái
Trước khi tìm hiểu chi tiết về bài cúng đầy tháng cho bé gái, các bạn cũng cần phải nắm được các lễ vật cần chuẩn bị trong buổi cúng đó như thế nào, gồm những gì. Ông bà ba mẹ đều có mong muốn chuẩn bị một cách chu toàn nhất nên chắc chắn sẽ không thể bỏ qua bước này.
Lễ vật cúng đầy tháng cho bé gái thường sẽ phụ thuộc vào từng vùng miền cũng như điều kiện kinh tế của mỗi gia đình, bố mẹ. Tuy nhiên mỗi mâm cúng đầy tháng cho bé gái đều sẽ phải đảm bảo được chuẩn bị các lễ vật cho bà mụ và các đức ông. Trong đó cụ thể gồm:
Lễ vật cúng đầy tháng cho bà mụ
Theo quan niệm của dân gian thì trước khi bé ra đời sẽ được 12 bà mụn nặn hay còn gọi là chăm sóc, bảo vệ ngay từ khi còn trong bụng mẹ. Trong đó mỗi bà mụ sẽ có một nhiệm vụ khác nhau để đảm bảo có thể bảo vệ tuyệt đối cho các bé cho đến ngày chào đời.
Theo đó các mẹ cần chuẩn bị bộ lễ vật bao gồm:
- 12 chén chè nhỏ: Các loại chè cũng tùy thuộc theo vùng miền, có nơi là chè đậu xanh, chè hoa cau hoặc có nơi lại là chè đậu nước dừa,…
- 12 đĩa xôi nhỏ: các loại xôi thường được sử dụng để cúng mụ cho bé gái bao gồm xôi gấc, xôi vò hay xôi đậu xanh tùy theo từng vùng miền khác nhau.
- 12 chén cháo nhỏ cùng các loại bánh ngọt dành cho trẻ con.
- 2kg thịt quay + bánh hỏi chia thành 12 đĩa cùng với 12 ly rượu nhỏ. Cũng có nơi lại thay thế thành 12 quả trứng vịt và 12 ly nước nhỏ.
Lễ vật cúng Đức Ông
Đức ông và Đức thầy cũng là những người được kính trọng trong quan niệm của dân gian và những người này thường sẽ có nhiều ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống của các bé ngay từ khi mới ra đời. Vì vậy ba mẹ cũng cần phải chuẩn bị đầy đủ các lễ vật để tỏ lòng thành kính và cầu mong những điều tốt đẹp nhất cho các bé.
Theo đó mẹ sẽ cần phải chuẩn bị các lễ vật bao gồm:
- 1 con gà và 3 đĩa xôi lớn
- 1 tô cháo và một 1 tô chè lớn
- 1 miếng thịt quay lớn
- 1 đĩa trái cây gồm 5 loại quả bất kỳ
- Trầu cau, tiền mã, rượu
- Bình hoa, trà, hương, nước, gạo, muối, muỗng và một đôi đũa hoa
Cách sắp xếp bàn cúng Mụ đầy tháng cho bé gái
Bên cạnh việc sắm lễ cúng đầy tháng cho bé gái đầy đủ nhất, các mẹ cũng cần phải nắm được cách sắp xếp bàn sao cho chuẩn chỉnh và thể hiện được lòng thành kính của mình. Thông thường đồ cúng đầy tháng cho bé gái sẽ được sắp thành hai bàn khác nhau.
Một bàn nhỏ phía trên sẽ được dùng để bày các lễ vật cúng Đức Ông. Bên cạnh đó bàn lớn sẽ được sử dụng để bày lễ vật để cúng 12 bà Mục. Mâm cúng sẽ phải đảm bảo được sắp xếp theo nguyên tắc “Đông bình Tây quả” tức là phía Đông bạn sẽ đặt bình hoa lớn và phía Tây là nơi để đặt lễ vật.
Theo đó các đồ ăn sẽ cần phải được xếp và bày trí thật cân đối để đảm bảo có thể tạo được một mâm cúng cân đối và hài hòa nhất. Các loại đồ ăn sẽ được xếp cân xứng hai bên bởi số lễ vật đều là số chẵn.
Bài cúng đầy tháng cho bé gái đơn giản
Trong việc cúng đầy tháng cho bé gái thì bài cúng chính là yếu tố quan trọng nhất. Chính vì vậy các mẹ cần phải quan tâm tìm hiểu bài văn cúng đầy tháng cho bé gái một cách chuẩn chỉnh và đầy đủ nhất. Dưới đây sẽ là nội dung bài cúng đầy tháng cho bé gái đã được chúng mình tham khảo và tổng hợp lại dưới đây.
” Nam mô A Di Đà Phật ( 2 lần )
Nam mô Đại Bi Quan Thế Âm Bồ Tát
Chúng con kính lạy Đệ nhất Thiên tỷ đại tiên chúa!
Chúng con kính lạy Đệ nhị Thiên đế đại tiên chúa!
Chúng con kính lạy Đệ tam Thiên Mụ đại tiên chúa!
Chúng con kính lạy Tam thập lục cung chư vị Tiên Nương!
Hôm nay, là ngày ….. tháng ….. năm …… là ngày lành tháng tốt
Vợ chồng chúng con gồm có (đọc tên bố mẹ), sinh được con gái đặt tên là …. (tên đầy đủ của bé gái)
Chúng con đang ngụ tại địa chỉ (đọc chính xác địa chỉ nhà)
Hôm nay, nhân ngày đầy tháng cho con gái, chúng con thành tâm sắm sửa biện hương hoa lễ vật và các thứ cúng dâng bày lên trước án, trước bàn toạ các chư vị Tôn thần kính cẩn chúng con tấu trình:
Nhờ ơn thập phương chư Phật, chư vị Thánh hiền, chư vị Tiên Bà, các đấng Thần linh, Thổ công địa mạch, Thổ địa chính thần, Tiên tổ nội ngoại, cho con sinh ra cháu (tên bé gái), sinh ngày (đọc ngày sinh âm lịch) được mẹ tròn, con vuông.
Chúng con thành tâm cúi xin chư vị tiên Bà, chư vị Tôn thần giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành thụ hưởng lễ vật , các ngài phù hộ độ trì, các ngài che chở cho cháu được ăn ngon, ngủ yên, hay ăn chóng lớn, vô bệnh vô tật, vô ương, vô hạn, vô ách. Phù hộ cho cháu bé được tươi đẹp, thông minh, sáng láng, thân mệnh bình yên, cường tráng, kiếp kiếp được hưởng vinh hoa phú quý. Gia đình con được phúc thọ an khang, nhân lành nảy nở, nghiệp dữ tiêu tan, bốn mùa không hạn ách nghĩ lo.
Xin thành tâm đảnh lễ, cúi xin được chứng giám lòng thành.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)”
Ở khu vực miền Nam, sau khi ba mẹ thực hiện các nghi thức cúng đầy tháng cho bé gái thì thường sẽ thực hiện tiếp nghi thức khai hoa hay còn được gọi với cái tên là bắt miếng. Theo đó các bé sẽ được đặt ngay trên khu vực bàn giữa. Người đang làm lễ sẽ phải thực hiện việc rót trà và thắp hương để xin phép được bắt đầu thực hiện nghi thức bắt miếng.
Sau đó bạn tiếp tục bồng đứa trẻ ở một bên tay và tay còn lại sẽ cầm một nhánh hoa điệp (hoặc có thể sử dụng loại hoa khác cũng được) rồi quơ qua quơ lại trước miệng bé rồi nói với bé những lời hay ý đẹp như:
“Mở miệng ra cho có bông, có hoa,
Mở miệng ra cho kẻ thương, người nhớ,
Mở miệng ra cho có bạc, có tiền,
Mở miệng ra cho xóm giềng quý mến…”
Đối bài cúng đầy tháng cho bé gái miền Bắc, sau khi khấn xong ba mẹ thường sẽ giúp bé chắp tay lại để vái 3 vái và sau khi 3 tuần hương kết thúc thì bạn sẽ phải lễ tạ lại.
Sau đó gia đình sẽ phải tiếp tục mang vàng mã, váy áo đi hóa vàng và vẩy rượu khi đã hóa xong. Bên cạnh đó nhiều gia đình cũng sẽ lựa chọn đi phóng sinh ốc, cua, cá ở các ao hồ để tạo phúc, cầu may mắn cho các bé.
Quy trình thực hiện bài cúng đầy tháng cho bé gái đơn giản
Quy trình bài cúng đầy tháng cho bé gái
Nghi lễ cúng đầy tháng cho bé gái thường sẽ được thực hiện theo những quy trình như sau:
1. Đầu tiên ông bà hoặc ba mẹ sẽ phải là người phải sắm lễ cúng đầy tháng cho bé gái một cách đầy đủ nhất theo đúng quan niệm của dân gian. Các lễ vật hiện nay cũng khá phổ biến nên ba mẹ đều có thể tìm mua một cách dễ dàng.
Bên cạnh đó hiện nay cũng có rất nhiều dịch vụ giúp ba mẹ có thể sắm đầy đủ các lễ vật cúng mụ cho bé theo đúng mong muốn và điều kiện của mỗi gia đình, giúp ba mẹ tiết kiệm được rất nhiều thời gian.
2. Sau đó ba mẹ cần phải chuẩn bị cho mình một không gian trong nhà để làm lễ cúng, sao cho phải đảm bảo sự trang nghiêm và sạch sẽ nhất có thể. Thông thường các gia đình hiện nay hay sử dụng không gian phòng khách để làm nơi cúng đầy tháng cho các bé.
3. Sắp xếp, bày trí các lễ vật cúng đầy tháng cho bé gái đã được gia đình chuẩn bị trước đó. Thông thường lễ vật dâng cúng ở bàn trên sẽ là cho 12 bà Mụ. Còn lễ vật được bố trí ở bàn nhỏ sẽ là để dâng cúng các Đức Ông.
4. Chuẩn bị văn cúng mụ đầy tháng cho bé gái viết ra một tờ giấy hoặc cũng có thể sử dụng điện thoại di động để đọc.
5. Một người đại diện cho gia đình, thường là mẹ hoặc bà nội sẽ đứng ra để tiến hành các nghi thức trong buổi lễ cúng đầy tháng cho bé. Đầu tiên mẹ sẽ cần phải thực hiện việc thắp đèn hoặc thắp hương tùy theo các lễ vật mà gia đình đã chuẩn bị.
6. Tiếp theo người đại diện sẽ đứng ở giữa bàn lớn và đọc bài cúng đầy tháng cho bé gái một cách to rõ, đầy đủ nhất theo các bài cúng đã được soạn trước đó.
7. Mọi người chờ đến khi nhang đèn cháy hết thì có thể đem vàng mã đi đốt và thực hiện thêm một vài nghi thức phụ khác tùy thuộc theo từng vùng miền.
Cách phân biệt bài cúng đầy tháng cho bé gái theo từng vùng miền
Có thể thấy bài cúng đầy tháng cho bé gái sẽ có những sự khác biệt theo từng vùng miền. Trong đó bài cúng mụ đầy tháng cho bé gái miền Bắc sẽ có một vài điểm khác với bài cúng mụ đầy tháng cho bé gái miền Trung và miền Nam. Vậy những điểm khác biệt đó như thế nào?
- Về xôi cúng: Nếu như ở khu vực miền Bắc mọi người thường hay chọn xôi vò thì miền trung sẽ lựa chọn xôi đậu xanh hoặc xôi gấc còn miền Nam thường sẽ là xôi gấc.
- Về bộ tam sên: Nếu như theo phong tục ở miền Bắc thì các lễ vật thịt sống thường sẽ phải luộc chín rồi mới dâng lên thì ở miền Nam, miền Trung, người ta lại cúng bằng thịt sống.
- Về phần lễ mặn: Nếu như miền Bắc và miền Trung thường chỉ sử dụng gà luộc thì người miền Nam sẽ đa dạng hơn, có thể chọn thịt lợn luộc, thịt lợn quay, vịt luộc hoặc gà luộc đều được.
Bài cúng đầy tháng cho bé trai khác gì bé gái?
Ngoài bài cúng đầy tháng cho bé gái thì bài cúng đầy tháng cho bé trai cũng là nội dung được rất nhiều người quan tâm Nhưng thực tế có thể thấy bài cúng đầy tháng cho trai cũng không có quá nhiều khác biệt so với cách chuẩn bị cúng đầy tháng cho bé gái.
- Về ngày giờ tổ chức: Theo đó điểm khác biệt đầu tiên mà các mẹ cần lưu ý khi chuẩn bị cúng đầy tháng cho bé trai chính là ở thời gian. Lễ đầy tháng của các bé thường sẽ được tính theo lịch âm và theo quan niệm “Gái lùi hai, trai lùi một”. Vì vậy thông thường thời gian mà các gia đình sẽ thực hiện cúng đầy tháng cho bé trai là vào ngày sinh thứ 29 của bé. Tức là nếu bé đẻ vào ngày 16/10 âm lịch thì các gia đình sẽ làm lễ đầy tháng cho bé vào ngày 15/10 âm lịch.
- Về lễ vật: Lễ vật trong bài cúng đầy tháng cho bé trai thực tế cũng không quá có quá nhiều khác biệt so với bé gái. Duy nhất các mẹ có thể cân nhắc về phần lựa chọn chè cúng. Khi làm đầy tháng cho bé trai, dân gian thường có quan niệm lựa chọn chè đậu đỏ hoặc đậu trắng bởi nó mang đến ý nghĩa về sự đỗ đạt, thành công, công danh tốt.
- Về cách thức tiến hành và bài cúng: Hoàn toàn không có sự khác biệt giữa bé trai và bé gái nên các mẹ hoàn toàn có thể sử dụng chung một bài cúng cho các bé nhà mình.
Lời kết
Trên đây là những điều mà ba mẹ cần nắm được khi thực hiện bài cúng đầy tháng cho bé gái. Các nghi thức hiện nay đều đã đơn giản và nhanh gọn hơn rất nhiều nên chắc hẳn các mẹ sẽ không còn quá khó khăn trong việc chuẩn bị một buổi cúng Mụ cho bé.